Gdzie i jak złożyć sprawozdanie o korzystaniu ze środowiska?

Przedsiębiorcy korzystający ze środowiska mają obowiązek składania sprawozdań o korzystaniu ze środowiska do 31 marca każdego roku za rok poprzedni. Dokument ten zawiera informacje o emisjach do powietrza, składowaniu odpadów oraz poborze wody, a na jego podstawie naliczane są odpowiednie opłaty środowiskowe. Niniejszy artykuł wyjaśnia, kto ma obowiązek składania takich sprawozdań, gdzie i jak to zrobić oraz jakie konsekwencje grożą za niedopełnienie tego obowiązku.

Kto musi złożyć sprawozdanie o korzystaniu ze środowiska?

Obowiązek sprawozdawczy dotyczy podmiotów korzystających ze środowiska w rozumieniu przepisów. Są to przede wszystkim przedsiębiorcy, których działalność powoduje emisje do środowiska naturalnego [2]. Do tej grupy należą m.in.:

– Stacje benzynowe i podmioty posiadające zbiorniki na paliwo
– Użytkownicy kotłów na paliwo stałe, gaz lub olej opałowy
– Zakłady produkcyjne emitujące pyły i gazy z procesów technologicznych
– Podmioty wykorzystujące urządzenia i narzędzia spalinowe (np. kosiarki, piły)
– Przedsiębiorstwa składujące odpady
– Firmy pobierające wodę z własnych ujęć [2]

Warto zaznaczyć, że nie wszystkie podmioty muszą składać sprawozdanie. Jeżeli opłata za korzystanie ze środowiska nie przekracza 100 zł, przedsiębiorca jest zwolniony z obowiązku składania sprawozdania. Natomiast jeśli opłata mieści się w przedziale 100-800 zł, należy złożyć sprawozdanie, ale nie trzeba wnosić opłaty [2]. Te progi warto mieć na uwadze przy ocenie własnych obowiązków sprawozdawczych.

Co zawiera sprawozdanie o korzystaniu ze środowiska?

Sprawozdanie środowiskowe to dokument zawierający szczegółowe informacje o wpływie działalności przedsiębiorstwa na środowisko naturalne. Jego główne elementy to [1][2]:

– Rodzaj i ilość emisji gazów i pyłów do powietrza
– Rodzaj i ilość składowanych odpadów
– Informacje o poborze wody z własnych ujęć
– Dane o wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi
– Działania minimalizujące negatywny wpływ na środowisko
– Wyliczenie należnej opłaty środowiskowej

Każdy z tych elementów wymaga precyzyjnego określenia ilości i rodzaju substancji wprowadzanych do środowiska, zgodnie z obowiązującymi przepisami [1]. Dokładne wypełnienie sprawozdania jest kluczowe, ponieważ na jego podstawie obliczana jest opłata środowiskowa, a błędy mogą skutkować karami finansowymi.

Terminy składania sprawozdań i wnoszenia opłat

Jednym z najważniejszych aspektów obowiązku sprawozdawczego są terminy, których należy bezwzględnie przestrzegać. Zgodnie z przepisami:

– Sprawozdanie o korzystaniu ze środowiska należy złożyć do 31 marca roku następującego po roku, którego dotyczy sprawozdanie [1][3]
– Opłata środowiskowa powinna być wniesiona również do 31 marca roku następującego po roku, za który składane jest sprawozdanie [3]

Przykładowo, za korzystanie ze środowiska w roku 2023, sprawozdanie należy złożyć i opłatę uiścić do 31 marca 2024 roku. Niedotrzymanie tych terminów może prowadzić do naliczenia odsetek za zwłokę oraz dodatkowych sankcji administracyjnych [4].

Gdzie złożyć sprawozdanie o korzystaniu ze środowiska?

Miejsce składania sprawozdania zależy od rodzaju korzystania ze środowiska. Obecnie sprawozdania należy kierować do następujących instytucji [3][5]:

– Urząd Marszałkowski właściwy dla miejsca korzystania ze środowiska – jest to główny organ, do którego większość przedsiębiorców kieruje swoje sprawozdania
– Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska – w przypadku niektórych specyficznych rodzajów korzystania ze środowiska

Co istotne, sprawozdanie można złożyć na kilka sposobów [3]:

1. Elektronicznie poprzez system Ekoportal (https://ekoportal.gov.pl)
2. Pocztą tradycyjną na adres właściwego urzędu
3. Osobiście w siedzibie urzędu

Najwygodniejszą i zalecaną formą jest składanie sprawozdań drogą elektroniczną, co przyspiesza cały proces i ułatwia weryfikację danych przez organy administracji [5].

Jak prawidłowo wypełnić sprawozdanie środowiskowe?

Przygotowanie prawidłowego sprawozdania środowiskowego wymaga dokładności i znajomości odpowiednich przepisów. Oto kluczowe etapy tego procesu:

1. Gromadzenie danych – zbierz wszystkie informacje o emisjach, odpadach i poborze wody z całego roku
2. Identyfikacja źródeł emisji – określ wszystkie punkty w firmie, które generują emisje do środowiska
3. Obliczenie wielkości emisji – na podstawie zużycia paliw, surowców i technologii oblicz ilość wyemitowanych substancji
4. Wyliczenie należnej opłaty – na podstawie stawek określonych w przepisach oblicz wysokość opłaty środowiskowej
5. Wypełnienie formularza – wprowadź wszystkie wymagane dane do odpowiedniego formularza [1][2]

Warto pamiętać, że sprawozdanie musi być kompletne i zgodne ze stanem faktycznym. Wszystkie dane powinny być potwierdzone odpowiednimi dokumentami, takimi jak faktury za paliwo, karty przekazania odpadów czy pomiary emisji [2].

Konsekwencje niedopełnienia obowiązku sprawozdawczego

Niedopełnienie obowiązku złożenia sprawozdania o korzystaniu ze środowiska może skutkować poważnymi konsekwencjami prawnymi i finansowymi. Do najważniejszych należą:

– Kara pieniężna w wysokości do 10-krotnej wielkości należnej opłaty środowiskowej
– Odsetki za zwłokę w przypadku nieterminowego wniesienia opłaty
– Dodatkowa opłata naliczana przez organ kontrolujący w przypadku wykrycia nieprawidłowości
– Sankcje administracyjne, w tym nakaz wstrzymania działalności w szczególnie rażących przypadkach [4]

Organy kontrolne regularnie weryfikują wypełnianie obowiązków sprawozdawczych przez przedsiębiorców, a wykrycie nieprawidłowości może nastąpić nawet po kilku latach [4]. Dlatego tak ważne jest terminowe i rzetelne składanie sprawozdań oraz przechowywanie dokumentacji potwierdzającej obliczenia przez odpowiedni okres.

Praktyczne wskazówki dotyczące sprawozdawczości środowiskowej

Przedsiębiorcy stojący przed koniecznością przygotowania sprawozdania środowiskowego mogą skorzystać z następujących wskazówek, które ułatwią cały proces:

– Prowadź bieżącą ewidencję zużycia paliw, surowców i materiałów przez cały rok
– Korzystaj z dedykowanych programów komputerowych do obliczania emisji i opłat środowiskowych
– Rozważ skorzystanie z usług wyspecjalizowanych firm doradczych w przypadku bardziej skomplikowanych raportów
– Śledź zmiany w przepisach, gdyż stawki opłat i wymogi formalne mogą ulegać modyfikacjom
– Przechowuj kopie sprawozdań i potwierdzenia ich złożenia przez minimum 5 lat [5]

Sprawozdawczość środowiskowa staje się coraz istotniejszym elementem prowadzenia działalności gospodarczej, a rosnący nacisk na ochronę środowiska sprawia, że wymagania w tym zakresie są coraz bardziej rygorystyczne [1][2]. Dlatego warto podchodzić do tego obowiązku z należytą starannością.

Źródła:

[1] https://ekocykl.pl/sprawozdanie-oplaty-za-korzystanie-ze-srodowiska/
[2] https://sozos.pl/oplata-srodowiskowa-sprawozdanie/
[3] https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/ou133
[4] https://www.ekologus.pl/sprawdz-co-ci-grozi-jesli-nie-zlozysz-sprawozdania-z-zakresu-ochrony-srodowiska/
[5] https://humansoft.pl/kto-kiedy-i-jak-ma-zlozyc-informacje-o-korzystaniu-ze-srodowiska/