Jakich drzew nie wolno wycinać bez zgody urzędu?

Wycinka drzew w Polsce jest ściśle regulowana przez prawo, które nakłada obowiązek uzyskania zezwolenia na usunięcie wielu gatunków. Przepisy chronią nie tylko poszczególne gatunki, ale także drzewa o określonych wymiarach i wrażliwe okresy w roku, jak okres lęgowy ptaków. W niniejszym artykule przedstawimy, jakich drzew nie wolno wycinać bez zgody urzędu, jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać pozwolenie oraz jakie są konsekwencje nieprzestrzegania tych przepisów.

Drzewa objęte ochroną – które gatunki wymagają zgody

Bez zezwolenia urzędu nie wolno wycinać drzew, które są uznane za chronione gatunki. Przykładowo, cis pospolity oraz brzoza ojcowska znajdują się w gronie takich drzew. Ochrona tych gatunków ma na celu zachowanie różnorodności biologicznej i unikalnych siedlisk naturalnych[4].

Wycinka chronionych drzew odbywa się wyłącznie po wcześniejszym uzyskaniu zgody od odpowiednich organów administracji. Brak takiego zezwolenia wiąże się z sankcjami administracyjnymi i karami pieniężnymi.

Wymogi wymiarowe – kiedy wymagane jest pozwolenie na wycinkę

Wielkość drzewa jest kluczowym czynnikiem decydującym o konieczności ubiegania się o pozwolenie. W polskim prawie za pomiar przyjmuje się obwód pnia drzewa na wysokości 130 cm nad ziemią[2].

Generalna granica obwodu pnia, powyżej której wymagana jest zgoda urzędu, wynosi 50 cm dla większości gatunków drzew. Jednakże dla wybranych gatunków, takich jak topola, wierzba, klon jesionolistny oraz klon srebrzysty, granica jest wyższa i wynosi 80 cm. Drzewa o obwodzie pnia poniżej tych wartości można wycinać bez zezwolenia, o ile nie zachodzą inne przesłanki prawne[2].

Dokładność pomiaru i prawidłowe określenie gatunku są niezbędne, by prawidłowo ocenić, czy wymagana jest zgoda urzędu. Niedopełnienie tych wymogów może skutkować nałożeniem kary.

Zakaz wycinki w okresie lęgowym – ochrona ptaków i innych zwierząt

Ważnym aspektem ochrony drzew jest także zakaz wycinki w okresie lęgowym ptaków i obecności siedlisk chronionych zwierząt. Okres ten trwa od 1 marca do 15 października i w tym czasie nie wolno usuwać drzew, na których znajdują się gniazda ptaków lub miejsca bytowania chronionych gatunków[4].

Przepis ten ma na celu ochronę fauny i zapobieganie zaburzeniom naturalnych cykli rozwojowych gatunków chronionych. Wycinka takich drzew bez odpowiedniej zgody może być traktowana nie tylko jako naruszenie prawa z zakresu ochrony środowiska, ale także jako przestępstwo przeciwko przyrodzie.

Procedura uzyskania pozwolenia na wycinkę drzew

Aby wyciąć drzewo, które wymaga pozwolenia, trzeba złożyć odpowiedni wniosek do urzędu gminy lub miasta. W procesie tym kluczowe jest zmierzenie obwodu pnia na wysokości 130 cm oraz poprawne wskazanie gatunku drzewa[2].

Urząd ma 60 dni na rozpatrzenie wniosku. W przypadku braku odpowiedzi w tym czasie obowiązuje tzw. „milcząca zgoda”, która pozwala na przeprowadzenie wycinki bez dodatkowych formalności[1]. Mechanizm ten służy uproszczeniu i przyspieszeniu procedur administracyjnych.

Właściciele gruntów mają obowiązek starannego przygotowania dokumentacji oraz uzyskania wszystkich wymaganych zgód, ponieważ nielegalna wycinka może skutkować karami finansowymi i obowiązkiem nasadzeń zastępczych[1][3].

Znaczenie ochrony przyrody i powiązane regulacje prawne

Ochrona drzew wpisuje się w szerszy kontekst zasad ochrony przyrody oraz zachowania zielonych terenów naturalnych. Procedura wycinki jest powiązana z ochroną środowiska, zwłaszcza na obszarach chronionych i w miejscach występowania rzadkich gatunków[3].

Wprowadzone regulacje chronią nie tylko poszczególne drzewa, lecz także endemiczne siedliska i ekosystemy, które mają kluczowe znaczenie dla różnorodności biologicznej i stabilności ekosystemów. Dlatego prawo wymaga szczególnej ostrożności podczas planowania usuwania drzew oraz uwzględniania aspektów ochrony przyrody.

Podsumowanie

Nie wolno wycinać bez zgody urzędu drzew chronionych gatunkowo oraz tych, których obwód pnia przekracza określone wartości (zwykle 50 cm lub 80 cm dla wybranych gatunków). Zakazy dotyczą też okresu od 1 marca do 15 października ze względu na ochronę gniazd ptaków i siedlisk chronionych zwierząt. Procedura uzyskania pozwolenia obejmuje pomiar obwodu, złożenie wniosku i oczekiwanie na decyzję urzędu, który ma 60 dni na rozpatrzenie sprawy. Brak odpowiedzi urzędu skutkuje milczącą zgodą, upraszczającą proces wycinki[1][2][4].

Znajomość i przestrzeganie tych zasad jest niezbędne, by działać zgodnie z obowiązującym prawem, chronić środowisko i uniknąć konsekwencji prawnych.

Źródła:

1. https://wiadomosci.wp.pl/wycinka-drzew-2025-co-trzeba-wiedziec-nowe-przepisy-obowiazki-i-konsekwencje-7173930230426528a [1]
2. https://forsal.pl/gospodarka/prawo/artykuly/9745627,jakie-drzewa-mozna-wyciac-bez-zezwolenia-w-2025-roku-na-wlasnej-dzialce-jakie-kary-za-wyciecie-drzewa-nowe-przepisy-2025-wycinka-drzew.html [2]
3. https://wycinkowo.pl/wycinka-drzew-w-2025-roku-wszystko-co-musisz-wiedziec/ [3]
4. https://www.twojapogoda.pl/wiadomosc/2025-06-03/te-drzewa-mozesz-wyciac-bez-zezwolenia-zobacz-pelna-liste/ [4]