Jakie dofinansowanie można uzyskać z programu Czyste Powietrze?

Program „Czyste Powietrze” oferuje znaczące wsparcie finansowe dla właścicieli domów jednorodzinnych, sięgające nawet 135 000 złotych plus dodatkowe 1 200 zł na audyt energetyczny. Dofinansowanie jest zróżnicowane według trzech poziomów wsparcia i obejmuje szeroki zakres inwestycji proekologicznych. Nowa odsłona programu ruszy 31 marca 2025 roku, wprowadzając istotne zmiany w zasadach finansowania.

Cel i założenia programu Czyste Powietrze

Program Czyste Powietrze został stworzony, by skutecznie walczyć z zanieczyszczeniem powietrza w Polsce. Głównym celem inicjatywy jest zmniejszenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery, które pochodzą przede wszystkim z przestarzałych pieców i kotłów oraz niskiej jakości paliw używanych w gospodarstwach domowych [4]. Program stanowi kompleksowe rozwiązanie problemu smogu, który szczególnie nasila się w sezonie grzewczym.

Realizacja programu ma doprowadzić do widocznej poprawy jakości powietrza poprzez wsparcie modernizacji systemów grzewczych oraz termomodernizacji budynków jednorodzinnych. Takie działania nie tylko przynoszą korzyści ekologiczne, ale również ekonomiczne dla właścicieli domów, którzy mogą znacząco obniżyć koszty ogrzewania dzięki bardziej efektywnym energetycznie rozwiązaniom.

Od momentu uruchomienia program przeszedł kilka modyfikacji, aby lepiej odpowiadać na potrzeby beneficjentów i zwiększać skuteczność działań proekologicznych. Najbliższa, istotna aktualizacja programu planowana jest na 31 marca 2025 roku, kiedy to ruszy jego nowa odsłona [4].

Kto może skorzystać z dofinansowania?

Beneficjentami programu Czyste Powietrze mogą zostać przede wszystkim osoby fizyczne będące właścicielami lub współwłaścicielami jednorodzinnych domów mieszkalnych. Program obejmuje również właścicieli wydzielonych lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą [3]. To istotne kryterium, które należy spełnić, aby móc ubiegać się o wsparcie finansowe.

Ważnym aspektem przy kwalifikacji do programu jest również poziom dochodów gospodarstwa domowego. Od tej wartości zależy bowiem, do którego poziomu dofinansowania zostanie zakwalifikowany wnioskodawca. Dla podwyższonego poziomu dofinansowania wymagane jest, aby miesięczny dochód na osobę nie przekraczał 1 894 zł w gospodarstwach wieloosobowych lub 2 651 zł w gospodarstwach jednoosobowych [1][4].

Warto podkreślić, że program skierowany jest do osób, które planują przeprowadzić kompleksową termomodernizację budynku lub wymienić przestarzałe, nieekologiczne źródło ciepła na nowoczesne i bardziej przyjazne środowisku rozwiązanie. Osoby, które już korzystały z programu, mogą ubiegać się o kolejne dofinansowanie, jednak z uwzględnieniem maksymalnych kwot wsparcia określonych w programie.

Trzy poziomy dofinansowania – ile można otrzymać?

Program „Czyste Powietrze” oferuje trzy poziomy wsparcia finansowego, które są dostosowane do sytuacji materialnej potencjalnych beneficjentów. Podział ten pozwala na bardziej sprawiedliwy rozdział środków i większe wsparcie dla osób o niższych dochodach.

Poziom podstawowy

W ramach poziomu podstawowego można uzyskać dofinansowanie do kwoty 66 000 zł [1][4]. Jest on przeznaczony dla osób o stosunkowo najwyższych dochodach spośród wszystkich beneficjentów programu. W tym wariancie procent pokrycia kosztów kwalifikowanych jest najniższy – przykładowo, wymiana okien może być dofinansowana w 40% [2].

Poziom podwyższony

Poziom podwyższony oferuje wsparcie do 99 000 zł [1][4]. Jest dostępny dla gospodarstw domowych o niższych dochodach, gdzie miesięczny przychód na osobę nie przekracza wspomnianych wcześniej progów: 1 894 zł dla gospodarstw wieloosobowych lub 2 651 zł dla gospodarstw jednoosobowych. W tym wariancie możliwe jest uzyskanie wyższego procentu dofinansowania – na przykład wymiana okien może być dofinansowana nawet w 70% [2].

Poziom najwyższy

Poziom najwyższy zapewnia najbardziej kompleksowe wsparcie, sięgające nawet 135 000 zł [1][4]. Jest przeznaczony dla osób o najniższych dochodach, kwalifikujących się do pomocy społecznej. W tym wariancie możliwe jest uzyskanie nawet 100% dofinansowania na niektóre elementy inwestycji, jak np. wymiana okien [2].

Dodatkowo, niezależnie od poziomu dofinansowania, wszyscy beneficjenci mogą otrzymać dodatkowe 1 200 zł na przeprowadzenie audytu energetycznego budynku [1][4], który pomaga w optymalizacji planowanych prac modernizacyjnych.

Zakres inwestycji objętych dofinansowaniem

Program „Czyste Powietrze” obejmuje swoim zasięgiem szeroki wachlarz inwestycji proekologicznych. Dzięki temu beneficjenci mogą przeprowadzić kompleksową termomodernizację swoich domów, znacząco poprawiając ich efektywność energetyczną.

Wymiana źródeł ciepła

Jednym z najważniejszych elementów programu jest dofinansowanie wymiany starych pieców i kotłów na paliwa stałe na nowoczesne źródła ciepła spełniające najwyższe normy emisyjne [2][3]. W ramach programu wspierane są:

– Pompy ciepła (powietrzne i gruntowe)
– Kotły gazowe kondensacyjne
– Kotły na biomasę
– Ogrzewanie elektryczne
– Systemy wykorzystujące odnawialne źródła energii

Tego typu inwestycje mają kluczowe znaczenie dla redukcji emisji szkodliwych substancji do atmosfery i są priorytetowym obszarem wsparcia w ramach programu.

Termomodernizacja budynków

Program obejmuje również kompleksowe działania termomodernizacyjne [2][3], takie jak:

– Docieplenie ścian zewnętrznych
– Docieplenie dachu lub stropodachu
– Docieplenie podłóg na gruncie
– Wymiana okien i drzwi na energooszczędne

Działania te pozwalają znacząco zmniejszyć straty ciepła, co przekłada się na mniejsze zapotrzebowanie na energię i niższe koszty ogrzewania.

Instalacje odnawialnych źródeł energii

W ramach programu możliwe jest również uzyskanie dofinansowania na montaż instalacji odnawialnych źródeł energii [2][3], w tym:

– Instalacji fotowoltaicznych
– Kolektorów słonecznych
– Magazynów energii

Te elementy pozwalają na produkcję własnej, czystej energii i zwiększenie niezależności energetycznej gospodarstwa domowego.

Inne wspierane inwestycje

Program obejmuje również dofinansowanie do:

– Montażu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (rekuperacji) [2][3]
– Wykonania dokumentacji projektowej
– Przeprowadzenia audytu energetycznego

Warto podkreślić, że maksymalna kwota dofinansowania może sięgnąć nawet 136 200 zł, w zależności od poziomu dochodów beneficjenta i rodzaju planowanych inwestycji [1][3].

Formy wsparcia finansowego i procedura wnioskowania

Program „Czyste Powietrze” oferuje dwie podstawowe formy wsparcia finansowego dla beneficjentów: dotację bezzwrotną oraz dotację na częściową spłatę kredytu [4]. Taki dualizm pozwala na elastyczne dostosowanie formy pomocy do indywidualnych potrzeb i możliwości inwestora.

Dotacja bezzwrotna

Dotacja bezzwrotna to najpopularniejsza forma wsparcia, w ramach której beneficjent otrzymuje środki finansowe na realizację inwestycji bez konieczności ich zwrotu. Wysokość dotacji zależy od rodzaju przedsięwzięcia oraz poziomu dofinansowania, do którego kwalifikuje się wnioskodawca.

Dotacja na częściową spłatę kredytu

Ta forma wsparcia polega na zaciągnięciu kredytu w banku współpracującym z programem, a następnie uzyskaniu dotacji, która pokrywa część zaciągniętego zobowiązania. Jest to rozwiązanie szczególnie korzystne dla osób, które nie dysponują wystarczającymi środkami własnymi na realizację całości inwestycji.

Proces składania wniosku

Składanie wniosków o dofinansowanie w ramach programu „Czyste Powietrze” może odbywać się na dwa sposoby:

1. Drogą elektroniczną – za pośrednictwem dedykowanej platformy internetowej, co jest rozwiązaniem wygodnym i szybkim [4].
2. W formie papierowej – poprzez złożenie dokumentów w siedzibie właściwego Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub w urzędzie gminy, która przystąpiła do programu [4].

Przed złożeniem wniosku warto dokładnie zapoznać się z wymaganiami programu oraz przygotować niezbędną dokumentację, co pozwoli uniknąć ewentualnych błędów i przyspieszy proces rozpatrywania wniosku.

Zmiany w programie Czyste Powietrze od 2025 roku

Program „Czyste Powietrze” przejdzie istotne modyfikacje w 2025 roku, które wpłyną na jego funkcjonowanie i dostępność dla potencjalnych beneficjentów. Najważniejsza zmiana dotyczy źródła finansowania – program będzie kontynuowany w ramach środków z KPO (Krajowego Planu Odbudowy) [5].

Harmonogram zmian

Kluczowe daty związane z wprowadzanymi zmianami to:

– 28 listopada 2024 r. – wstrzymanie naboru wniosków w obecnej formule programu [5]
– 31 marca 2025 r. – uruchomienie nowej odsłony programu [4]
– 31 grudnia 2027 r. – ostateczny termin na podpisywanie umów w ramach nowej edycji programu [4]

Warto podkreślić, że w okresie przejściowym, od końca listopada 2024 do końca marca 2025, nabór wniosków będzie całkowicie wstrzymany, co może wpłynąć na plany inwestycyjne potencjalnych beneficjentów.

Specjalne warunki dla powodzian

W odpowiedzi na potrzeby mieszkańców terenów dotkniętych powodzią, uruchomiono specjalny program dotacji na termomodernizację domów dla poszkodowanych [5]. Jest to dodatkowe wsparcie, które ma pomóc w odbudowie zniszczonych budynków w sposób zapewniający ich wysoką efektywność energetyczną.

Co warto wiedzieć przed nowymi naborami?

Osoby planujące skorzystanie z programu po jego wznowieniu w 2025 roku powinny śledzić oficjalne komunikaty dotyczące nowych zasad i wymagań. Prawdopodobne jest, że wraz ze zmianą źródła finansowania zmienią się również niektóre aspekty programu, takie jak:

– Wysokość dofinansowania
– Kryteria kwalifikacyjne
– Zakres wspieranych inwestycji
– Procedury wnioskowania

Warto odpowiednio wcześnie przygotować się do nowych naborów, gromadząc niezbędną dokumentację i planując inwestycje w sposób zgodny z aktualnymi wytycznymi programu.

Podsumowanie korzyści z programu Czyste Powietrze

Program Czyste Powietrze stanowi znaczące wsparcie dla właścicieli domów jednorodzinnych, którzy chcą poprawić efektywność energetyczną swoich budynków i przyczynić się do ochrony środowiska. Jego kompleksowy charakter pozwala na przeprowadzenie szerokiego zakresu prac modernizacyjnych przy wsparciu finansowym ze środków publicznych.

Najważniejsze korzyści płynące z programu to:

1. Znaczące wsparcie finansowe – możliwość uzyskania dotacji sięgającej nawet 135 000 zł plus dodatkowe 1 200 zł na audyt energetyczny [1][4]

2. Dostosowanie poziomu wsparcia do sytuacji materialnej – trzy poziomy dofinansowania uwzględniające różne progi dochodowe [1][4]

3. Szeroki zakres wspieranych inwestycji – od wymiany źródeł ciepła, przez termomodernizację, po instalacje OZE [2][3]

4. Elastyczne formy wsparcia – możliwość wyboru między dotacją bezzwrotną a dotacją na częściową spłatę kredytu [4]

5. Wymierne oszczędności finansowe – zmodernizowane domy wymagają mniej energii do ogrzewania, co przekłada się na niższe rachunki

6. Poprawa komfortu życia – nowoczesne systemy grzewcze i dobra izolacja termiczna zapewniają lepsze warunki mieszkaniowe

7. Realny wpływ na jakość powietrza – każda zmodernizowana nieruchomość to mniejsza emisja zanieczyszczeń do atmosfery [4]

Program „Czyste Powietrze” jest więc nie tylko instrumentem wsparcia finansowego, ale również ważnym elementem walki o czystsze środowisko i lepszą jakość życia. Warto rozważyć skorzystanie z jego możliwości, szczególnie w kontekście nadchodzących zmian i nowych naborów planowanych od marca 2025 roku.

Źródła:

[1] https://www.sig.pl/poradnik/program-czyste-powietrze-powraca-w-2025-roku-nowe-zasady-i-mozliwosci-dofinansowania/
[2] https://rynekpierwotny.pl/wiadomosci-mieszkaniowe/program-czyste-powietrze/11163/
[3] https://czystepowietrze.gov.pl
[4] https://www.otovo.pl/blog/program-czyste-powietrze/
[5] https://www.gfo.com.pl/blog/program-czyste-powietrze/